نقد روش‌شناختی 16 مقاله در حوزۀ ادبیّات و سینما
نویسندگان
چکیده مقاله:
ضرورت مطالعات میان رشتهای در پژوهش‌های ادبی ایران در سال‌های اخیر، به مطالعاتی در فیلم، تلویزیون، نقاشی و سایر «متون فرهنگی» منجر شده است. این رویکرد که به نظر می‌رسد حاصل گسترش نظریه‌های مرتبط با نشانه‌شناسی انتقادی و مطالعات فرهنگی است، به ارائۀ پژوهش‌هایی انجامیده است که از اهداف و بنیان‌های فلسفی این نظریه‌ها فاصله دارند. این جستار، بر نقد و تحلیل شانزده مقالۀ ادبی علمی پژوهشی با موضوع سینما متمرکز است و تلاش دارد دریابد چه ابعادی از ارتباط ادبیات و سینما بیشتر مورد توجه این پژوهش‌ها بوده و چه وجوهی مغفول مانده است. به نظر می‌رسد پژوهش‌های ادبی، در آثار سینمایی نیز به دنبال مؤلفه‌هایی همچون ساختار و روایت از منظر ادبی هستند. در 80 درصد از مقاله‌های بررسی شده، رویکردی صرفاً ساختاری و فرمالیستی دیده می‌شود و از آنجا که نگاه به آثار سینمایی به مثابۀ متنی ادبی است، ویژگی‌های خاص سینمایی و یا مؤلفه‌های فرهنگی و اجتماعی آن‌ها به حاشیه رانده می‌شود. مطالعات سینمایی با رویکرد انتقادی و فرهنگی با در نظر گرفتن زیبایی‌شناسی ویژۀ فیلم‌ها صرفاً در تعداد معدودی از مقاله‌ها وجود دارد. نتایج این پژوهش ضعف جدی روش‌شناختی در حوزۀ مطالعات سینمایی در پژوهش‌های ادبی را نشان می‌دهد؛ زیرا همۀ راه‌های پژوهش در سینما از منظر ادبیات به توصیف ساختار و محتوای روایتِ داستانی فیلم‌ها ختم شده است. غلبۀ روش فرمالیستی در این حوزه، می‌تواند به تقویتِ این ایده بینجامد که پژوهشگران ادبی، اساساً بحث‌هایی همچون نقد فرهنگ از خلال تحلیل متون فرهنگی، بررسی هژمونی‌های رسانه‌ها، تحلیل آرمان‌هایی که متون فرهنگی عرضه می‌کنند و ... را خارج از حوزۀ پژوهشی ادبی می‌دانند و یا به دلیل سهولت نقد ساختاری اقبال بیشتری به این رویکرد، نشان میدهند.
منابع مشابه
گفتگوی انتقادی، (گفتگو با دو مقاله در نقد تاریخ ادبیات ایران، جلدهای اول و چهارم)/ نقدِ نقد
متن کامل
نقد مقاله: «بررسی قابلیت های نقد کهن الگویی در مطالعات تطبیقی ادبیات»
در سال های اخیر، شاهد رشد و گسترش فزایندۀ مطالعات ادبیات تطبیقی در ایران هستیم. این گسترش از سویی نوید بخش است؛ چون رشته ای که دهه ها در ایران مغفول مانده بود، حال مورد توجه قرار گرفته است. ولی از سوی دیگر، نگران کننده است؛ زیرا ناآگاهانه، همان بد فهمی های گذشته به شکل های مختلف تکرار می شود و اذهان پژوهشگران ادبی را مشوّش می کند. این نوشتار به نقد مقالۀ «بررسی قابلیت¬های نقد کهن¬الگویی در مطالع...
متن کاملترجمه و تحقیق مقاله«جغرافیای ادبیات تطبیقی»
این مقاله سعی بر آن دارد که ارزشهای جغرافیایی ادبیات تطبیقی معاصر را در ارتباط با رشته های تاریخ و مطالعات منطقه ای مورد بررسی قرار دهد. گلچینهای ادبی رایج در این زمینه، مخصوصا تازه ترین نسخه ی "گلچین تئوری و نقد نورتن" (2010) در این راستا مورد بررسی قرار گرفته اند. سؤال تحقیق به این گونه است: چرا ادبیات تطبیقی که در جهت تثبیت موقعیتش با چارچوب های پسا استعماری عمل می کند؛ همواره نگاهی اروپا مح...
متن کاملسینما و اعتیاد؛ نقد فیلم در اوج آسمان
نقد یک فیلم از زاویه و نگاهی خاص، اجحاف در حق فیلم است و در دنیای نقد، کار درستی نیست. این کار ممکن است باعث شود تا ارزشهای سینمایی و هنری فیلم تحت تاثیر آن دیدگاه و نگاه خاص قرار گیرد. برای مثال چه بسا فیلمی دارای ارزشهای سینمایی غیرقابل انکاری باشد، اما اشکالات علمی زیادی داشته باشد که از ارزشهای هنری فیلم می‌کاهد. یکی از دشوارترین کارهای دنیا برای علاقه‌مندان، دیدن یک فیلم برای اولین بار ...
متن کاملاز ادبیات تا سینما(بررسی مقایسه ای داستان داش آکل صادق هدایت در ادبیات و سینما)
داستان نویسی که عمری یکصد ساله دارد در پرتو نگرش ها و نظریات متفاوت و همچنین ابزارآلات بیانی مختلف دچار دگرگونی های بسیاری شده است. داستان نویسی پس از پیدایش فقط محدود به جنبه ی نوشتاری باقی نماند و پس از پیشرفت های علمی و ظهور عکاسی، به عنوان یکی از عوامل و لوازم فیلم های سینمایی مورد استفاده قرار گرفت. اقتباس از ادبیات، عکاسی، نقاشی، و موسیقی موجب شد که هنر سینما به عنوان هنری مرکب شکل بگیرد....
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 43
صفحات 9- 42
تاریخ انتشار 2020-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023